Khi Lương Không Còn Là Mục Tiêu Duy Nhất: Hành Trình Tìm Việc Theo Giá Trị Cá Nhân & Sự Trưởng Thành |

“Chúng ta bắt đầu đi làm vì tiền, nhưng tiếp tục đi làm vì điều gì khác?”

Một câu hỏi nghe thì đơn giản, nhưng lại khiến nhiều người lặng người khi thật sự ngồi lại để trả lời. Bởi sau những năm tháng chạy theo mức lương, danh tiếng, hay cái gọi là “ổn định”, có lúc nào đó, ta chợt giật mình tự hỏi: “Điều mình đang làm… có còn đúng với con người mình không?”

I. Những ngày đầu vào đời – Lương là điều hiển nhiên, và cũng là điều cần thiết

Khi mới bắt đầu sự nghiệp, việc mưu cầu một mức lương đủ sống – thậm chí là “đáng kể” – không chỉ hợp lý, mà còn rất con người.

Bạn cần tự chủ tài chính, không còn phải ngửa tay xin bố mẹ từng khoản nhỏ. Bạn muốn đủ sức lo cho bản thân, thỉnh thoảng phụ giúp gia đình, hoặc đơn giản là có thể đi ăn với bạn bè mà không phải lén nhìn giá món rẻ nhất.

Và đâu đó trong bạn – có một mong muốn rất thầm lặng nhưng cũng rất thật:

Có một công việc, có một mức lương… để thấy rằng mình cũng đang trưởng thành, cũng “làm được việc” như bao người khác.

Lúc đó, lương không chỉ là tiền. Nó là niềm tự hào. Là dấu mốc đầu tiên của hành trình ra đời. Là sự công nhận rằng: “Tôi đang cố gắng. Tôi xứng đáng.”

II. Nhưng rồi… điều gì khiến bạn bắt đầu hoài nghi?

Có thể bạn đã chạm tay vào mức lương mà mình từng mơ ước.

Bạn có một công việc ổn định, môi trường không tệ, đồng nghiệp dễ chịu. Mọi thứ trông có vẻ đang ổn.

Nhưng… mỗi sáng thức dậy, bạn vẫn cảm thấy nặng nề. Không phải vì công việc quá áp lực, mà vì chính bạn không còn biết mình đang cố gắng vì điều gì nữa.

Bạn đang làm đúng chuyên môn, đúng vai trò, đúng với kỳ vọng của mọi người – nhưng trong lòng lại trống rỗng.

Niềm vui nhỏ bé khi hoàn thành một dự án, khi được tăng lương, được thưởng Tết… bỗng dưng chẳng còn khiến bạn thấy “đáng”.

Bạn bắt đầu tự hỏi:

“Tại sao mình lại thấy lạc lõng trong chính công việc mà mình từng muốn?”

Có lẽ vì bạn đang dần sống xa khỏi phiên bản chân thật nhất của mình.

Bạn vẫn đang làm – vẫn đang sống – nhưng không còn cảm thấy “mình” trong đó nữa

III. Không phải công ty sai. Có lẽ là bạn đang thay đổi.

Sự trưởng thành đến một cách lặng lẽ. Nó không gõ cửa báo trước, nhưng khiến bạn bắt đầu đặt câu hỏi:

“Công việc này có thực sự làm mình thấy vui không?”
“Môi trường ở đây có tôn trọng mình, hay chỉ xem mình như một ‘đơn vị sản xuất’?”
“Giá trị sống của mình và giá trị mà công ty hướng đến… có còn gặp nhau nữa không?”

Đó là lúc bạn nhận ra: mức lương tốt không còn đủ để giữ mình lại nếu thiếu đi những điều mang lại cảm giác được là chính mình.

IV. Làm sao để tìm ra mục tiêu nghề nghiệp – nếu không chỉ nhìn vào lương?

1. Bắt đầu từ chính mình: Giá trị cá nhân của bạn là gì?

Giá trị cá nhân là những điều bạn xem là quan trọng nhất trong cuộc sống và công việc. Mỗi người sẽ khác nhau:

Giá trị hướng nội:

Tự do, sáng tạo, học hỏi
Ý nghĩa, đóng góp xã hội
Trung thực, tử tế

Giá trị hướng ngoại

Thành tích, địa vị, thu nhập
Ổn định, an toàn, danh tiếng
Trách nhiệm, kiểm soát

👉 Gợi ý nhỏ:

Hãy chọn ra 5 giá trị quan trọng nhất với bạn
Sắp xếp chúng theo mức độ ưu tiên
Sau đó, nhìn lại công việc hiện tại hoặc công việc bạn đang tìm kiếm: nó đang phản ánh bao nhiêu phần trong những giá trị đó?

2. Xác định bạn đang ở giai đoạn nghề nghiệp nào?

Mỗi giai đoạn sẽ có mục tiêu khác nhau – và điều đó hoàn toàn bình thường:

Giai đoạn nghề nghiệp/Câu hỏi gợi mở

Sinh viên / Mới ra trường: Mình cần học gì? Lĩnh vực nào phù hợp với mình?
1–3 năm kinh nghiệm: Công việc này có giúp mình nâng kỹ năng không? Nó xứng đáng với thời gian của mình chứ?
3–7 năm kinh nghiệm: Mình đang cần gì hơn: thăng tiến, ổn định, hay thay đổi?
Trên 7 năm kinh nghiệm: Mình có muốn tiếp tục trong lĩnh vực này không? Hay là mình cần một hướng đi khác?

3. Đặt những câu hỏi sâu hơn khi chọn việc

❌ “Công ty này trả bao nhiêu?”
✅ “Công việc này có tạo cảm hứng cho mình không?”
✅ “Mình có cảm thấy được phát triển – cả kỹ năng lẫn con người – tại đây không?”
✅ “Sếp trực tiếp có phải người mình muốn học hỏi không?”
✅ “Công việc này có đưa mình tiến gần hơn với con người mà mình muốn trở thành không?”

4. Đặt mục tiêu nghề nghiệp theo nhiều chiều – không chỉ là tiền bạc

Thử nghĩ đến mục tiêu của bạn theo 3 trục song song:

Mục tiêu/Ví dụ cụ thể:

💰 Tài chính: Đạt mức thu nhập X vào năm Y – đủ sống thoải mái và tiết kiệm

🌱 Giá trị sống: Làm trong môi trường đề cao sự sáng tạo và tôn trọng con người

🚀 Phát triển cá nhân: Rèn luyện kỹ năng lãnh đạo để sẵn sàng lên vị trí quản lý

V. Chọn đúng công việc không dễ – nhưng không chọn đại cũng là một thành công

Một công việc lý tưởng không nhất thiết phải hoàn hảo 100%, nhưng ít nhất nên:

Thoả mãn 2/3 mục tiêu của bạn
Không khiến bạn đánh mất chính mình
Cho bạn lý do để tiếp tục cố gắng – không phải vì sợ, mà vì muốn

🧩 Kết lại

Chúng ta bắt đầu đi làm vì tiền, nhưng rồi nhận ra:

Tiền không cứu được cảm hứng nếu bạn đang kiệt sức
Mức lương hấp dẫn không còn ý nghĩa nếu bạn phải trả bằng sự bế tắc và mâu thuẫn nội tâm
Và điều quý giá nhất trong sự nghiệp… là được làm công việc khiến bạn thấy sống đúng với chính mình