“Bạn đang ở độ tuổi đẹp nhất cuộc đời, sao lại mệt mỏi đến thế?”

Nếu bạn là Gen Z – sinh ra vào cuối những năm 1990 đến đầu 2010 – có lẽ bạn đã từng nghe câu này. Người ta thấy bạn trẻ trung, sáng tạo, nói năng lưu loát, làm chủ công nghệ… Nhưng có một điều họ không thấy – là những áp lực âm thầm đang đè nặng lên từng nhịp thở của bạn mỗi ngày.

1. Thành công sớm đã trở thành tiêu chuẩn?

Sống trong thời đại “thành tựu hóa” – khi so sánh trở thành áp lực vô hình

Không ai phủ nhận rằng mạng xã hội là công cụ truyền cảm hứng mạnh mẽ. Nhưng ở một khía cạnh khác, nó cũng là con dao hai lưỡi khiến người trẻ dễ rơi vào cái bẫy so sánh liên tục.

  • Bạn vừa thức dậy, lướt Facebook đã thấy người ta “chốt deal 100 triệu đầu tiên”.
  • Bạn mở TikTok, thấy ai đó 23 tuổi có nhà, 24 tuổi mở công ty, 25 tuổi nghỉ hưu sớm.
  • Bạn đọc LinkedIn, thấy mọi người “nhận offer lương 3000 đô”, “trở thành diễn giả TEDx”, “được chọn vào Forbes Under 30”.

Khi sự thành công trở thành nội dung phổ biến và lan tỏa nhanh chóng, những người đang đi theo một nhịp chậm hơn bỗng cảm thấy mình kém cỏi, dù họ cũng đang nỗ lực từng ngày. Điều này khiến cho bạn tự hỏi rằng là :

“Tại sao người ta làm được nhưng mình lại không ?” hoặc là “Mình không giỏi bằng người ta”

Cảm giác thua cuộc không phải vì mình không làm gì, mà vì người khác làm quá nhiều – và quá nhanh.

Trong khi những nội dung như vậy được phát triển khiến cho chính họ trở nên áp lực và mất phương hướng thì những nội dung nhẹ nhàng hơn hay những người không đạt được những thành tựu như vậy lại không bao giờ được phổ biến và đăng tải trên các trang mạng.

2. Áp lực đến từ mọi hướng – và cả chính bên trong

Áp lực của Gen Z không chỉ đến từ sự so sánh, mà còn từ bốn phía cùng lúc:

2.1 Áp lực nghề nghiệp

  • Thị trường lao động thay đổi chóng mặt, cơ hội cạnh tranh ngày càng cao, sự đào thải của các nghề nghiệp ngày càng được phổ biến.
  • Công nghệ AI liên tục cập nhật, yêu cầu kỹ năng ngày càng cao. Con người chính là các thế hệ GenZ sẽ và đã chuẩn bị cạnh tranh thật khốc liệt với những công nghệ AI ngày càng mạnh.
  • Văn hóa “phải đa nhiệm”, “phải giỏi tất cả” đang len lỏi vào mọi mô tả công việc

2.2 Áp lực từ gia đình

  • Nhiều cha mẹ vẫn mang tư duy “ổn định là trên hết”
  • Sự khác biệt thế hệ khiến Gen Z cảm thấy bị so sánh với “con nhà người ta”
  • Người trẻ muốn chọn đam mê, nhưng lại bị hỏi: “Làm cái đó thì sống bằng gì?”

2.3 Áp lực nội tâm

  • Gen Z là thế hệ có xu hướng tự vấn cao, vì họ đã sống trong thời đại cao ảnh hưởng đến những tâm lý, xu hướng cũng như suy nghĩ tiêu cực, mất định hướng ngày càng tăng.
  • Họ muốn sống đúng, sống thật, sống có ý nghĩa
  • Nhưng quá nhiều kỳ vọng khiến họ rơi vào trạng thái hoài nghi chính mình

Áp lực hiện đại không còn đến từ roi vọt hay mắng mỏ  mà nó đến từ những ánh mắt kỳ vọng, những câu hỏi vu vơ, và cả những dòng status của người lạ. Và khi tất cả những áp lực đó kéo dài, một điều nguy hiểm hơn âm thầm xuất hiện: kiệt sức tinh thần “Burnout”

3. Burnout – khi “mệt mỏi” không còn là cảm xúc mà trở thành tình trạng

Không phải ai cũng gọi đúng tên tình trạng của mình. Rất nhiều Gen Z đang trải qua burnout (kiệt sức tinh thần) mà không hề hay biết:

  • Cảm thấy vô định, mất phương hướng trong công việc
  • Dù hoàn thành mọi việc nhưng không thấy niềm vui
  • Cạn kiệt năng lượng, ngủ nhiều nhưng vẫn mệt mỏi
  • Bắt đầu thu mình, né tránh tương tác xã hội

Burnout là một dạng tổn thương tinh thần kéo dài, nếu không được xử lý kịp thời, sẽ dẫn đến trầm cảm, mất tự tin và cả khủng hoảng giá trị cá nhân.

4. Từ burnout dẫn đến “nhảy việc” – không phải yếu đuối, mà là bản năng sinh tồn

Một trong những hiện tượng được gắn liền với Gen Z là “nhảy việc”. Nhưng rất nhiều người đã hiểu sai về điều đó và cho đó là điều xấu hay không tốt của Gen Z. Gen Z không nhảy việc vì họ thiếu cam kết mà họ nhảy việc vì họ biết rõ điều gì là không phù hợp và họ không ngại hành động để thay đổi.

  • Họ không chấp nhận môi trường độc hại
  • Họ ưu tiên sức khỏe tinh thần thay vì gồng gánh mãi trong vai diễn “nhân viên lý tưởng”
  • Họ dám từ chối những điều không còn phù hợp với bản thân

Điều này không phải là yếu đuối. Đó là sự trưởng thành kiểu mới – dám đối diện, dám hành động và dám chịu trách nhiệm.

5. Điều Gen Z cần không phải là thương hại – mà là sự đồng hành

Nếu bạn đang là quản lý, là phụ huynh, là đồng nghiệp lớn tuổi hơn – hãy hiểu rằng:

Gen Z không đòi hỏi “chế độ đặc biệt” mà họ chỉ cần được nhìn nhận như một cá nhân độc lập, có cảm xúc và giá trị riêng. Nếu bạn là Gen Z – bạn không đơn độc. Rất nhiều người trẻ khác cũng đang tìm kiếm điều tương tự: một cuộc sống có ý nghĩa, một công việc có giá trị, một hành trình không phải chạy đua.

6. Chúng ta không yếu đuối – chúng ta chỉ đang quá tải

Sức mạnh không phải lúc nào cũng đến từ việc “cố gắng hơn”.
Đôi khi, sức mạnh đến từ việc dám dừng lại, dám nói “tôi mệt”, dám chọn chậm lại để không gãy gục.

Không có một thời gian biểu cố định nào cho “trưởng thành”. Mỗi người có một đường chạy riêng.

Bạn không đến muộn – bạn chỉ đang đi đúng nhịp của mình.

7. Lời nhắc dành cho chính mình – và cả những người đang loay hoay

  • Không ai bắt bạn phải hoàn hảo
  • Sự chậm lại không phải là thất bại
  • Việc bạn cần là sống đúng với chính mình – không phải đúng với mạng xã hội
  • Hãy nghỉ ngơi khi cần. Hãy chia sẻ khi mỏi. Và đừng quên chữa lành.

8. Chúng ta không đơn độc trong hành trình này

Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn tin rằng: Áp lực không phải điều xấu – nhưng chúng ta cần học cách thở trong guồng quay đó.

Nếu bạn cần mình phát triển chuỗi bài blog theo các chủ đề phụ như: burnout, toxic productivity, văn hóa nhảy việc, trị liệu tinh thần, hãy nhắn mình nhé – mình sẵn sàng cùng bạn tạo nên một loạt nội dung sâu sắc và đồng cảm hơn.

Xem thêm: Passive- Aggressive: Bạo lực thầm lặng nơi công sở

Xem thêm: Tái Cơ Cấu: Giữ Không Được, Buông Sao Cho Đúng?

Xem thêm: Dân Văn Phòng Ơi, Mình Cùng Vận Động Một Chút Nhé?

Follow Fanpage của Metajobs ngay để không bỏ lỡ nhiều vị trí tuyển dụng cũng như tin tức về ngành nghề của bạn ngay!